Σε απάτη ανάλογη των ευρωπαϊκών μνημονίων αναδυκνύεται η φήμη του "δημοσιονομικού γκρεμού" που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ στις ΗΠΑ.
Ένα αιφνιδιαστικό δείπνο ανάμεσα στον πρόεδρο Ομπάμα και τον ηττημένο υποψήφιο των Ρεπουμπλικάνων Μιτ Ρόμενι, κέντρισε την περασμένη εβδομάδα το ενδιαφέρον των πολιτικών συντακτών στην Ουάσινγκτον. Αν και δεν δόθηκαν λεπτομέρειες ήταν κοινή πεποίθηση όλων των αναλυτών ότι στο επίκεντρο βρέθηκε ο περίφημος «δημοσιονομικός γκρεμός». Πρόκειται για σειρά αυξήσεων στην φορολογία και δημοσιονομικών περικοπών οι οποίες θα τεθούν αυτομάτως σε ισχύ την πρώτη ημέρα του 2013. Για την αποφυγή της ενεργοποίησης αυτού του μηχανισμού η κυβέρνηση καλείται να λάβει άμεσα μέτρα που θα περιορίσουν το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Αυτό που ελάχιστοι δημοσιογράφοι όμως θέλησαν να θυμίσουν στους αναγνώστες τους είναι ότι οι αποφάσεις που αφορούν το «δημοσιονομικό γκρεμό» είχαν ληφθεί μερικούς μήνες νωρίτερα σε ένα άλλο «μυστικό δείπνο». Οι διευθύνοντες σύμβουλοι από τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ συναντήθηκαν για να καθορίσουν την στάση τους απέναντι σε οποιονδήποτε υποψήφιο κέρδιζε τις αμερικανικές εκλογές. Από το δείπνο αυτό προέκυψε μια επιστολή με την οποία ζητούσαν από τους δυο υποψηφίους να προχωρήσουν σε βαθιές περικοπές δημοσίων δαπανών προκειμένου να μην υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός.
Στο διάστημα που μεσολάβησε όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούσαν ότι η περίφημη κρίση του δημοσιονομικού γκρεμού είναι «σκηνοθετημένη» από τα δυο κόμματα με στόχο μια νέα αναδιανομή πλούτου από τα κατώτερα προς τα ανώτερα στρώματα της αμερικανικής οικονομίας. Όπως εξηγούσε ο καθηγητής οικονομικών, Μάικλ Χάντσον, στόχος είναι να ληφθούν μέτρα που θα μεταφέρουν το βάρος στα μεσαία στρώματα και να ψαλιδιστούν και τα τελευταία υπολείμματα κράτους πρόνοιας. Είναι αδιανόητο, εξηγούσε ο αμερικανός καθηγητής, «ότι οι άνθρωποι που βρήκαν 13 τρισεκατομμύρια δολάρια, από το 2008, για να στηρίξουν τις τράπεζες δεν μπορούν να βρουν ούτε ένα δολάριο για τη διάσωση του συστήματος υγείας και πρόνοιας». Πολύ πιο επιθετικός στις απόψεις του ο διάσημος οικονομολόγος Τζέιμς Γκάλμπρειθ υποστήριζε ότι ο «δημοσιονομικός γκρεμός» είναι μια τεράστια απάτη η οποία προωθείται από συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης όπως οι Νιου Γιορκ Τάιμς και η Γουόλ Στριτ Τζέρναλ. Σύμφωνα με τον Γκάλπμπρειθ οι επιπτώσεις από τη λειτουργία του αυτόματου μηχανισμού φορολογικών αλλαγών θα γίνουν αισθητές με καθυστέρηση στην αμερικανική οικονομία οπότε το υπουργείο οικονομικών θα είναι σε θέση να ελέγξει με ευκολία την κατάσταση. Η αύξηση λόγου χάρη της φορολογίας σε ορισμένα στρώματα του πληθυσμού θα περιορίσει την αγοραστική τους δύναμη. Αυτό όμως θα συμβεί σε διάστημα ενός χρόνου και συνεπώς δεν υπάρχει καμία οικονομική λογική πίσω από τον πανικό που επικρατεί τις τελευταίες εβδομάδες.
Δολάριο: Ο ακλόνητος βασιλιάς
Στην καρδιά της θεωρίας του δημοσιονομικού γκρεμού βρίσκεται η θεωρία ότι το αμερικανικό χρέος οδηγεί τη χώρα με μαθηματική ακρίβεια στην απόλυτη καταστροφή. Όπως εξηγούσε όμως πρόσφατα ο Τζον Γουίκς, καθηγητής οικονομικών στη σχολή ΣΟΑΣ, του πανεπιστημίου του Λονδίνου η θεωρία αυτή δεν λαμβάνει υπόψη μερικές σημαντικές παραμέτρους. Καταρχήν, εξηγούσε ο Γουίκς, το 40% του αμερικανικού χρέους βρίσκεται στα χέρια της ίδιας της αμερικανικής κυβέρνησης και ένα άλλο 20% σε αμερικανικά ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία. Ακόμη λοιπόν και αν λόγω της κρίσης υπάρξει αύξηση των επιτοκίων δανεισμού ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων θα παραμείνει στις ΗΠΑ. Προφανώς η κατοχή αμερικανικού χρέους και από την Κίνα δημιουργεί εύλογη ανησυχία στην Ουάσινγκτον, η κατάσταση όμως δεν είναι τόσο τραγική όσο παρουσιάζεται. Το πρόβλημα σύμφωνα με τον Γουίκς θα εμφανιζόταν εάν το δολάριο έχανε την πρωτοκαθεδρία του στην παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική, γεγονός που θα σήμαινε ότι οι ΗΠΑ δεν θα μπορούσαν πλέον να τυπώσουν χρήμα για να καλύψουν τα ελλείμματα τους. Με δεδομένη όμως την κατάσταση στην ευρωζώνη κανένας δεν φαίνεται ικανός να απειλήσει τον βασιλιά δολάριο.
Ξεπούλημα αλά Πινοσέτ
Παρά το γεγονός όμως ότι ο κίνδυνος δεν είναι άμεσος, όπως παρουσιάζεται από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, τα δυο μεγάλα κόμματα φαίνεται ότι θα συμφωνήσουν σε περικοπές στο σύστημα υγείας και πρόνοιας. Αυτός, σύμφωνα με τον Γκάλμπρειθ, ήταν και ο βασικός στόχος αυτών που δημιούργησαν τη θεωρία του δημοσιονομικού γκρεμού. Ίσως το μοναδικό σημείο στο οποίο δεν επιτυγχάνεται συναίνεση μεταξύ ρεπουμπλικάνων και δημοκρατικών είναι τα σχέδια ιδιωτικοποίησης των συστημάτων υγείας και πρόνοιας.
Η απαξίωση που θα επέλθει στο σύστημα λόγω των τεράστιων περικοπών θα ωθήσει εκατομμύρια Αμερικανούς πολίτες (όσους δηλαδή έχουν την οικονομική δυνατότητα) σε ιδιωτικά πακέτα συνταξιοδότησης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Μια τέτοια κίνηση θα ακυρώσει στην πράξη τα σχέδια της πρώτης προεδρίας Ομπάμα για την παροχή περίθαλψης σε όλους τους πολίτες. Θα επιστεγάσει δηλαδή τη νίκη του λόμπι των εταιρειών οι οποίες δαπάνησαν εκατομμύρια δολάρια σε επιχειρήσεις επικοινωνιακής δυσφήμισης της δωρεάν υγείας.
Απώτερος στόχος των ρεπουμπλικάνων όμως είναι η υιοθέτηση του ιδιωτικού συστήματος πρόνοιας και συνταξιοδότησης που είχε δοκιμάσει πειραματικά η δικτατορία του στρατηγού Πινοσέτ στη Χιλή. Πρόκειται για το περίφημο σύστημα των τριών πυλώνων το οποίο σταδιακά μεταφέρει το μηχανισμό συνταξιοδότησης σε ιδιωτικές εταιρείες.
Ο οικονομολόγος Ετσεμπάν Πουέντες από τη Χιλή υποστηρίζει ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των ιδιωτικών ταμείων είχε καταστροφικά αποτελέσματα για τους ασφαλισμένους.
Προκειμένου να προωθήσουν αυτή την αποτυχημένη συνταγή της Χιλής αρκετά μέσα ενημέρωσης στις ΗΠΑ επιδόθηκαν τους τελευταίους μήνες στη συνήθη επιχείρηση τρομοκράτησης με το επιχείρημα ότι τα δημόσια ταμεία θα καταρρεύσουν καθώς δεν μπορούν να συντηρούν ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό συνταξιούχων. Ένα από κλασικά επιχειρήματα, τα οποία επαναλαμβάνονται με μικρές παραλλαγές και στην Ελλάδα, είναι ότι τη δεκαετία του ’60, υπήρχαν τέσσερις εργαζόμενοι για να συντηρούν ένα συνταξιούχο. Μέχρι το 2020 όμως κάθε συνταξιούχο θα τον συντηρούν 1,5 εργαζόμενος. Ακούγεται τρομακτικό αλλά το συγκεκριμένο επιχείρημα δεν λαμβάνει υπόψη ότι χάρη στην αύξηση της παραγωγικότητας ένας εργαζόμενος σήμερα παράγει σχεδόν όσο τέσσερις εργαζόμενοι της δεκαετίας του ‘60.
Η άμεση ή έμμεση ιδιωτικοποίηση των συστημάτων υγείας και πρόνοιας θα σπρώξει δισεκατομμύρια δολάρια των φορολογούμενων στην Γουόλ Στριτ προκαλώντας ένα ράλι φαινομενικής ανάπτυξης που θα καταλήξει σε μια ακόμη φούσκα.
Το συγκεκριμένο σχέδιο των ρεπουμπλικάνων μπορεί να μην έχει τη σύμφωνη γνώμη του προέδρου Ομπάμα σε όλα τα άλλα ζητήματα όμως οι μυστικοί δείπνοι φαίνεται ότι απέδωσαν καρπούς. Πάντα σε βάρος του λεγόμενου 99% του πληθυσμού και προς όφελος του 1%. Και ο περίφημος δημοσιονομικός γκρεμός όπως όλα δείχνουν μετατρέπεται σε μια από τις πιο καλοστημένες επιχειρήσεις εξαπάτησης της αμερικανικής αλλά και της παγκόσμιας κοινής γνώμης σχετικά με τους κινδύνους του δημοσίου χρέους.
Επίκαιρα 6/12/2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου